monumenta.ch > Ambrosius > 2 > 6 > bnf7296.38 > sectio 63 > sectio 20 > sectio 75 > 4 > sectio 17 > 112 > 26 > sectio 55 > sectio 94 > cpl894.154 > sectio 12 > A > sectio 2 > 18 > CAPUT X. > 44 > 13 > sectio 141 > sectio 14 > 4 > sectio 42 > cpl894.149 > sectio 106 > sectio > sectio 129 > 217 > sectio 12 > 3 > 19 > bnf16236.211 > sectio 66 > sectio 22 > 4 > sectio 51 > 10 > sectio 129 > 23 > sectio 1 > sectio 8 > uwbM.p.th.f.13.60 > 41 > sectio 106 > sectio 1 > sectio 161 > 11 > 32 > 14 > 11 > sectio 71 > sectio 67 > sectio 43 > 24 > bnf16236.196 > . . . > sectio 170 > sectio > sectio 39 > 2 > 16 > cpl894.195 > 62 > sectio 82 > 11 > sectio 33 > CAPUT XXXIII. > sectio 8 > CAPUT XXXVIII. De mendacio. > 2 > 12 > sectio 25 > sectio 67 > csg7.40 > sectio > CAPUT XXIII. > 7 > sectio 26 > sectio 16 > bnfGrec107.599 > 20 > 6 > bnf16236.43 > sectio 11 > sectio 104 > sectio 172 > 17 > 4 > 38 > CAPUT XLVI. > 10 > 1 > cpl894.212 > D 78


D 78 SHOW LINKS TO MANUSCRIPTS

1  DOCEO -ces, doctrinam dare. 2  Et hinc verbalia et doctus -a -um, et comparatur -tior -simus, unde docte -tius -sime adverbium et doctim, idest docte, unde Plautus in Gurgulione ‘in me liquores tuos sino doctim’; et hec doctrina -e, unde doctrino -as -avi, idest docere. 3  Item a doceo hoc docimen quod et documen invenitur, unde hoc documentum. 4  Item a doceo hoc dogma -tis, idest doctrina, vel iteratio doctrine, vel placitum, vel consensio, vel consolatio; inde dogmaticus -a -um, doctus, sagax, prudens, sophisticus, instruens vel instructus vel consolatus, et dogmatizo -as, idest docere, instruere. 5  Item a doceo hic et hec docibilis et hoc -le et per sincopam hic et hec docilis et hoc -le; differunt tamen: nam docilis est discipulus qui facile docetur, non enim dicitur docilis quia sit doctus, sed quia doceri potest, est enim ingeniosus et ad discendum paratus; docibilis vero est liber qui facile discitur vel disci potest; ponitur tamen unum quandoque pro altero, ut ibi (Vulg. Ioh. 6, 45) ‘et erunt omnes docibiles dei’: ponitur ibi docibiles pro dociles. 6  Et nota quod verbalia in -bilis a verbis absolutis venientia significant actionem ex aptitudine agendi, ut risibilis, aptus ridere, gressibilis, aptus gradi. 7  Inveniuntur tamen quedam alia que significant passionem et aptitudinem patiendi, ut ‘hec via est gradibilis ’, idest apta per quam aliquis gradiatur. 8  Venientia vero a verbis transitivis significant passionem et aptitudinem patiendi, ut amabilis, aptus amari, docilis, aptus doceri, discibilis, aptus disci. 9  Inveniuntur tamen quedam talia que significant actionem et aptitudinem agendi, non semper sed quandoque in quibusdam locis ut, cum penetrabile proprie sit quod facile penetratur vel quod est aptum penetrari, invenitur tamen (Verg. georg. 1, 93) ‘penetrabile frigus’, idest aptum penetrare vel quod facile penetrat; penetral vel penetrale interior et secretior pars domus appellatur. 10  Docilis vel docibilis componitur et dicitur indocilis et indocibilis, idest non docilis et non docibilis. 11  Item doctus componitur indoctus et comparatur, semidoctus et doctilocus -a -um, qui docte loquitur, unde hoc doctiloquium, eloquium doctum. 12  Doceo componitur addoceo -es, idest valde et abundanter docere; et condoceo -ces, idest simul docere; dedoceo idest non docere; edoceo -ces, idest valde vel extra vel supra docere; predoceo -ces, idest ante docere. 13  Doceo et composita ab eo sunt activa et faciunt preteritum in -cui et supinum in -ctum et omnia corripiunt hanc sillabam do ubique et construuntur cum duobus diversis accusativis, uno designante rem in quam transit eorum actus et altero designante rem cuius respectu ille actus transit in rem alterius accusativi, ut ‘doceo te gramaticam’.